1821

Οι Τούρκοι πυρπολούν το Γαλάτσι (Γαλάζιο) στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και σφάζουν τους Χριστιανούς κατοίκους.

 

1829

Οι Τούρκοι παραδίδουν το Αιτωλικό εις τους Έλληνες που το πολιορκούν με αρχηγό τον Βαρνακιώτη.

 

1829

Απελευθερώνεται το Μεσολόγγι από την Τούρκικη κυριαρχία.

 

1831

Ο Καρατάσος επαναστατεί με το τάγμα του εις την Αίγινα εναντίον του Καποδίστρια.

 

Αντίθετα στις υπόδουλες περιοχές της Ανατολής «ἡ Ἐκκλησία ἡ ὀρθόδοξη λειτουργεῖ ἀκριβῶς ἀντίστροφα: μέσα στήν τεράστια καί πολυεθνική περιοχή ὃπου ἁπλώνεται ὁ μητροπολιτικός καί παροικιακός Ἑλληνισμός, ἀποτελεί, ἀντικειμενικά τουλάχιστον, δύναμη ἐθνικής συνοχῆς ἐνάντια σ’ ἒναν ἀλλόθρησκο λαό» (Παν. Κονδύλης). Κάποιοι, μάλιστα, από τους λεγομένους «αποδομητές» της ιστορίας προσάπτουν στην εκκλησία την κατηγορία της δουλικότητας και της συνεργασίας με τον κατακτητή. Είναι όμως αφελές να κατηγορείται κάποιος για δουλικότητα, όταν είσαι δούλος! Οι παρανοήσεις είναι συχνές για όσους δεν μπορούν να βιώσουν την κακή και ψυχρή ατμόσφαιρα εκείνων των καιρών. «Ἡ ἀνοχή καί ἡ διαλλακτικότητα (τῆς ἐκκλησίας) δέν μπορεῖ νά ἑρμηνεύεται πάντα ὡς ἒνοχος συμβιβασμοῦ και ἐθελοδουλίας, παρά μόνο στίς περιπτώσεις ἐκεῖνες πού παρατηρεῖται ἐσωτερική ταύτιση μέ τόν κατακτητή» (Γ. Μεταλληνός: «Τουρκοκρατία…», σ. 91). Βέβαια, υπήρξαν κληρικοί και Φαναριώτες που πίστευσαν – αφελώς έστω – στην ιδέα της συνυπάρξεως και οραματίσθηκαν τη δημιουργία ενός «ὀθωμανικοῦ κράτους τοῦ ἑλληνικοῦ ἒθνους», αλλ’ αυτό δεν ήταν προδοτική στάση, ήταν πολιτική σκέψη και πρόταση.