1821 Φθάνει στο Μεσολόγγι ο Μαυροκορδάτος ως ‘’Γενικός Διευθυντής της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος’’.

1826 Μάχη της Δομβραίνας. Ο Καραϊσκάκης τρέπει σε φυγή τους Τουρκαλβανούς και τους αποκλείει στους πύργους του χωριού.

1940 Νικηφόρα μάχη των Ελλήνων εναντίον των Ιταλών εις την Βωβούσα της Πίνδου.

Η πρώτη γραπτή μαρτυρία για το ‘’Κρυφό Σχολειό’’ αφορά στον λόγιο γιατρό Στέφανο Κανέλλο, φίλο του Κοραή, συναθλητή και διάδοχο του Ρήγα, Φιλικό που συμμετείχε στον Αγώνα και πέθανε πολεμώντας στην Κρήτη. Σε μια επιστολή, την οποία απηύθυνε ο Κανέλλος, στις 4 Ιανουαρίου 1822, προς τον Γερμανό Φιλέλληνα Carl Iken, γράφει τα ακόλουθα: ‘’Οι Τούρκοι απαγόρευαν αυστηρότατα τα σχολεία ακόμη και από τις εκκλησίες. Αυτή κι ανάλογες αίτιες ανάγκαζαν τους Έλληνες να θεωρούν τη θρησκεία συνδεδεμένη με τα γράμματα και τα σχολεία. Γι’ αυτό, προσπαθούσαν με χρηματικές δωρεές και με άλλα μέσα να ιδρύσουν κρυφά κοινά σχολεία τόσο σε μεγάλες όσο και σε μικρές πόλεις, όπου και τα παιδιά των φτωχών διδάσκονταν χωρίς να πληρώνουν….’’ Η επιστολή αυτή έχει γραφτεί σε ανύποπτο χρόνο, το δεύτερο έτος της Επαναστάσεως, και από άνθρωπο που βρισκόταν έξω από την επιρροή της εκκλησίας. Δημοσιεύθηκε στο έργο του Iken ‘’lEUCOTHEA’’ στη Λειψία το 1825.