Ὅταν φοβόμαστε τόν θάνατο καί δέν φοβόμαστε τήν ἁμαρτία, ἔχουμε παιδικό φόβο. Τά μικρά παιδιά φοβοῦνται τίς μάσκες, δέν φοβοῦνται ὅμως τή φωτιά. Ἄν τύχει νά βρεθοῦν κοντά σέ ἀναμμένο λυχνάρι, ἁπλώνουν ἀπερίσκεπτα τό χέρι τους στό λυχνάρι καί στή φλόγα του. Τήν μάσκα τήν φοβοῦνται, ἀλλά τήν πραγματικά φοβερή φωτιά δέν τή φοβοῦνται.
Ἔτσι κάνουμε καί ἐμεῖς. Φοβόμαστε τόν θάνατο, ὁ ὁποῖος μοιάζει μέ τήν εὐκαταφρόνητη μάσκα, ἀλλά τήν ἁμαρτία δέν τή φοβόμαστε, αὐτή πού εἶναι πράγματι φοβερή καί ὡς φωτιά κατατρώει τή συνείδησή μας. Κι αὐτό συμβαίνει ὄχι ἐξαιτίας τῆς φύσεως τῶν πραγμάτων, ἀλλά ἀπό τή δική μας ἀπερισκεψία. Γιατί ἄν ξέραμε τί εἶναι ὁ θάνατος καθόλου δέν θά τόν φοβόμασταν.
Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος
Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ρίζα κάθε καλοῦ ἔργου. Οὔτε ἕνα λεπτὸ νὰ μὴν ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὴν καρδιά μας. Σὰν τὸ κερὶ ν’ ἀνάβει καὶ νὰ φωτίζει ὅλους τοὺς λογισμούς, ὅλες τὶς ἐσωτερικὲς κινήσεις τῆς καρδιᾶς σας.
Αὐτὸς Θὰ σᾶς διδάξει νὰ βαδίζετε σωστά, νὰ ἐργάζεσθε τὸ καθετὶ ὡς ἔργο Θεοῦ. Αὐτὸς θὰ σᾶς διδάξει νὰ στέκεστε, ὅπως ἐκεῖνοι ποὺ βρίσκονται μπροστὰ στὸν βασιλέα.
Αὐτὸς θὰ σᾶς διδάξει νὰ προχωρεῖτε, ὅπως προχωροῦν ἐκεῖνοι ποὺ κρατοῦν ἕνα ποτήρι γεμάτο νερό, ἀπὸ τὸ ὁποῖο δὲν πρέπει νὰ στάξει οὔτε μιὰ σταγόνα.
Ὅταν ἡ ἐσωτερικὴ ζωὴ πάρει αὐτὰ τὰ χαρακτηριστικά, τότε θὰ συνειδητοποιεῖ κανεὶς κάθε ἀπρεπὴ κίνηση τοῦ νοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς. Ἀμέσως τότε θὰ ἐξετάζει τὸν ἑαυτό του ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ μετανοεῖ.
Ἅγιος Θεοφάνης ὁ ἐγκλειστος
«Φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ, ἀλλ’ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον» (Α’ Ἰν. δ’ 18). Η αληθινή αγάπη διώχνει τον φόβο. Φόβο έχουμε όταν η πίστη μας είναι μικρή. Γι αυτό και η εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού Πατέρα, γαληνεύει την ψυχή μας. «Η ζωή μου, η ζωή των ανθρώπων που αγαπώ και της Εκκλησίας ολόκληρης είναι στα χέρια του Θεού, γι’ αυτό και είμαι ήρεμος. Γιατί τελικά κύριος του κόσμου και της ιστορίας είναι μόνο ο Κύριος».
Στις μεγάλες δοκιμασίες, δοκιμάζονται οι αντοχές μας, η υπομονή μας. Δοκιμάζεται και η πίστη μας και η πνευματικότητά μας. Στις δύσκολες στιγμές κυριαρχεί συχνά μέσα μας ένας φόβος. Και ανάλογα του τι φοβόμαστε, μπορούμε να καταλάβουμε και τι εμπιστευόμαστε. Αν πχ φοβάμαι μην χάσουν την αξία τους οι μετοχές μου, τότε γίνεται φανερό ότι εμπιστεύομαι ιδιαίτερα τα υλικά αγαθά.
Είχαν και οι άγιοι φόβο. Όχι βέβαια μήπως χάσουν περιουσίες. Ούτε καν κι αυτή τη ζωή τους. Φοβόταν μην χάσουν την σχέση τους με το Θεό και τους ανθρώπους. Φοβόταν την αμαρτία και μήπως εξ αιτίας της χάσουν την δυνατότητα να αγαπούν αληθινά, να επικοινωνούν ειλικρινά, να διακονούν τον συνάνθρωπο με ανιδιοτέλεια και αυταπάρνηση. Να καλλιεργούμε αυτόν τον φόβο. Τον φόβο μη τυχόν απομονωθούμε. Τον φόβο μη τυχόν άνθρωποι που μας χρειάζονται και στηρίζονται σε μας, στερηθούν με δική μας ευθύνη την παρουσία μας. Κι αυτός ο φόβος να γίνεται έγνοια, να μας κινητοποιεί να βρούμε τρόπους να είμαστε εκεί που πρέπει να είμαστε!